Özet:

Bu çalışma, endüstriyel faaliyetler sonucu ortaya çıkan ve çevresel açıdan bertaraf edilmesi gereken bor atıklarının, sürdürülebilir inşaat malzemesi üretiminde değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Kestelek Bor İşletmesi’nden temin edilen atık bor, 550°C sıcaklıkta üç saat boyunca kalsine edilmiştir. Kalsinasyon işlemi sonucunda kalsine bor atığı, farklı oranlarda (%5, %10 ve %15) çimento yerine ikame edilerek beton üretilmiştir. Beton numuneler 28. ve 365. gün kürlendikten sonra basınç deneyine tabi tutulmuş ve ayrıca 28 günlük numuneler üzerinde eğilme dayanımı testleri uygulanmıştır. Mekanik deneylerin ardından beton numuneleri 200°C, 400°C ve 600°C sıcaklıklara maruz bırakılarak yüksek sıcaklık sonrası basınç dayanımları test edilmiştir. Yüksek sıcaklık sonrası numunelerin basınç dayanımı kayıpları ve renk değişimleri gözlemlenerek değerlendirilmiştir. Elde edilen basınç ve eğilme dayanım sonuçları, erken yaşta kalsine bor atığının geleneksel betonda olumsuz etki meydana getirdiğini, uzun dönemde ise bu olumsuz etkinin azaldığını göstermiştir. Yüksek sıcaklık maruziyeti sonrasında ise kalsine bor katkılı betonların, belirli sıcaklık aralıklarında basınç dayanımı değerlerinde daha az düşüş oranı gösterdiği belirlenmiştir.