Özet:

Betonun birim ağırlığa göre karbon ayak izi birçok yapı malzemesine oranla düşük olmasına rağmen kullanım miktarı dikkate alındığında önemli bir etkiye sahip olduğu bilinmektedir. Bu nedenle de net sıfır emisyonun küresel bir hedef olduğu günümüzde betonun karbon ayak izinin düşürülmesi giderek önem kazanmıştır. Beton üretiminde doğrudan emisyon oluşumu oldukça düşük seviyede iken kapsam 3 olarak tanımlanan dolaylı emisyon neredeyse %90 civarında bir etkiye sahiptir. Bu etki de en büyük karbon yayıcılardan birisi olan çimentodan kaynaklanmaktadır. Betonun dayanım ve dayanıklılık performansında kritik bir rol oynayan çimento artık karbon içeriği ile de öne çıkmaktadır. Çimentonun klinker içeriğinin azaltılması yani klinkerin uçucu kül, tras, yüksek fırın cürufu gibi mineral katkılarla ikame edilmesi iyi bir azaltım yöntemidir. Klinker oranları farklı çimento cinslerinin çeşitli beton basınç dayanımlarındaki betonun karbon ayak izine etkisinin araştırılması ve performansa dayalı bir kıyaslama yapılması bu çalışma altında yatan ana fikirdir. Bu kapsamda CEM I 42,5 R, CEM II/A-W 52,5 N, CEM II/B-M 42,5 R ve CEM IV/B (P-W) 32,5 R cinsi çimentolar ile üretilen farklı dayanım sınıflarındaki beton karışımlarının birim basınç dayanıma düşen klinker miktarları ve buna bağlı karbon emisyonları hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda klinker içeriği düşük olan çimentoların betonda birim basınç dayanıma düşen karbon ayak izi açısından daha etkili oldukları tespit edilmiştir.